Co to jest metoda PNF?

Metoda PNF (ang. Proprioceptive Neuromuscular Facilitation) to w tłumaczeniu torowanie nerwowo-mięśniowe. Jej podstawowym celem jest praca nad funkcjami stawów i mięśni. Ćwiczenia mają na celu zwiększyć siłę mięśni i zakres dotychczasowych ruchów pacjenta poprzez reedukację lub odtworzenie utraconej (np. w wyniku procesu chorobowego) funkcji ruchowej. Swoje zastosowanie znajduje zarówno w dziedzinie neurologii, jak i ortopedii.

Celem metody PNF jest praca nad funkcją, której chory potrzebuje w codziennym życiu np. podnoszenia przedmiotów, siadania, chodzenia, utrzymywanie prawidłowej postawy, przełykanie itd. Aby przywrócić pacjentowi dawną sprawność wykorzystuje się zdrowe elementy jego narządu ruchu.

Terapia obejmuje:

• pobudzanie wielu zmysłów chorego poprzez zaangażowanie stymulacji dotykowej, wzrokowej, werbalnej oraz pobudzanie proprioreceptorów w mięśniach i ścięgnach za pomocą odpowiednich technik. Dotyk terapeuty, śledzenie wzrokiem wykonywanych czynności, rozmowa z terapeutą pozwalają prawidłowo wykonywać poszczególne zadania, dzięki czemu pacjent jest bardziej zmotywowany do pracy
• wykorzystywanie naturalnych ruchów, które przebiegają trójpłaszczyznowo i są zbliżone do czynności dnia codziennego przez co aktywizują największą ilości mięśni
• wielokrotne powtarzanie tych samych ruchów pozwala odtworzyć przewodnictwo nerwowe i przypomnienie organizmowi chorego, jak je wykonywać samodzielnie
• pobudzanie wielu zmysłów chorego poprzez zaangażowanie stymulacji dotykowej, wzrokowej, werbalnej oraz pobudzanie proprioreceptorów w mięśniach i ścięgnach za pomocą odpowiednich technik. Dotyk terapeuty, śledzenie wzrokiem wykonywanych czynności, rozmowa z terapeutą pozwalają prawidłowo wykonywać poszczególne zadania, dzięki czemu pacjent jest bardziej zmotywowany do pracy
• ćwiczenia mogą być wykonywane na materacu, na leżance, z piłkami lub innym sprzętem oraz naukę chodzenia
• usprawnianie funkcji wegetatywnych obejmuje pracę nad mimiką twarzy, funkcją połykania, artykulację, regulację pracy układu nerwowego oraz oddechowego poprzez oddziaływanie w obrębie tułowia i klatki piersiowej
• elementy treningu samoobsługi z wykorzystaniem przedmiotów codziennego użytku to nauka zmian pozycji ciała, sięganie po przedmioty, poruszania się w obrębie łóżka, przesiadania się z wózka na toaletę, siadanie, wstawanie oraz chodzenie
• specjalne techniki uczące ruchu, koordynacji, stabilizujące, rozluźniające, mobilizujące, przeciwbólowe, m.in.: opór manualny (przekazuje informacje na temat kierunku, kolejności i szybkości wykonywanego ruchu), trakcja (rozciąganie mięśni by przygotować je do ruchu), kompresja (poprawa stabilizacji i czucia głębokiego), stretching (pobudzenie mięśni do skurczu), rytmiczne pobudzanie ruchu (ułatwienie) i kombinacja skurczów izotonicznych (poprawa koordynacji ruchów)

Wskazania neurologiczne:

• przebyte incydenty naczyniowe ośrodkowego układu nerwowego, jak udary mózgu i przebyte krwotoki
• zaburzenia w utrzymywaniu równowagi
• choroby które powodują upośledzenie stereotypu chodu
• stwardnienie rozsiane (SM)
• choroba Parkinsona

Wskazania ortopedyczne:

• pacjenci pooperacyjni, przy zaburzeniach funkcji mięśni w postaci niedoboru masy oraz siły mięśniowej
• choroby mięśni szkieletowych (m.in. dystrofie,zaburzenia metaboliczne, zmiany zapalne)
• złamania i zwichnięcia
• uszkodzenia tkanek miękkich aparatu ruchu: mięśni, ścięgien, więzadeł, torebek stawowych
• zaburzenia tzw. propriocepcji jako następstwo doznanego urazu tkanek miękkich
• zaburzenia prawidłowej postawy – reedukacja posturalna
• bóle kręgosłupa segmentu szyjnego, piersiowego oraz lędźwiowo-krzyżowego
• neuralgie nerwu trójdzielnego oraz twarzowego
• leczenie stawów – stabilizacje stawów kręgosłupa oraz kończyn